​Over het mannelijke en het vrouwelijke

Voor internationale vrouwendag, woensdag 8 maart (2023), ben ik gevraagd een lezing te geven over het vrouwelijke in de man. Datgene dat Carl Jung de 'anima' noemt, het vrouwelijke aspect van de mannelijke psyche. Dit is het deel dat hem in contact brengt met zijn gevoel, zijn verlangen naar verbinding, verdieping en bezieling.
Lange tijd is dit deel collectief onderdrukt, en nog steeds worstelen mannen om dit deel op een volwassen manier in zichzelf te integreren. “Want de man hoort toch in eerste instantie sterk en stabiel te zijn…” Gevoel tonen wordt nog vaak als een teken van zwakte gezien. Omdat de man vooral gewaardeerd wordt om zijn zelfvertrouwen, door zowel andere mannen als vrouwen, is het voor hem lastig zich te openen voor de kwetsbare kant die de wereld van het gevoel met zich meebrengt.

Het gevolg is dat een groot deel van de mannen dit in zichzelf onderdrukt. De man richt zich op de buitenwereld om een maatschappelijke positie te veroveren en een stabiele basis te vormen voor zichzelf en zijn naasten. Dit geeft hem zelfvertrouwen in zijn kunnen en aanzien van andere mensen. Waardering is voor mannen één van de belangrijkste drijfveren, en op zichzelf is daar niets mis mee.

Wanneer hij echter zijn gevoelskant niet ontwikkelt en integreert, blijft een deel van hem nog kinderlijk en behoeftig. Ook al heeft hij de hoogste positie bereikt, nog is hij zoekend, ontevreden, rusteloos. Hij kan niet genieten van de vruchten van zijn werk, hij mist verbinding en het gevoel te léven. Hij probeert dit op te vullen door constant prikkels op te zoeken, nog harder te werken, nog meer status en aanzien te krijgen. Niet beseffende dat hij zich op een doodlopende weg bevindt, waar hij niets gaat vinden wat hij zoekt.

Veel mannen die wel de moed hebben om in de buitenwereld van alles aan te gaan, missen nog de moed om de uitdagingen in de binnenwereld aan te gaan. En dat is niet gek, want hij komt daarin zijn kwetsbaarheid tegen. Lange tijd heb ik gedacht dat kracht en kwetsbaarheid tegenovergestelden waren, maar ik ben me gaan beseffen dat ze in elkaars verlengde liggen. Het vraagt kracht om je kwetsbaarheid onder ogen te zien, en andersom ligt in de kwetsbaarheid alle potentie tot groei. Het biedt een voedingsbodem voor meer creativiteit, wijsheid en volwassenheid.

In de mannengroepen die ik begeleid komen we deze mannen tegen. Mannen die op maatschappelijk vlak alles hebben bereikt wat ze willen, maar daar niet van kunnen genieten omdat ze zijn afgesneden van het gevoel. Mannen die leiding geven aan tientallen mensen, maar in de werkelijke verbinding met andere mannen staan te beven als een rietje. En hoewel ongemakkelijk, hij is blij dat hij weer voelt! Want juist door het aan te gaan, leeft hij op en ervaart hij een diepere verbinding met zichzelf. Dit neemt hij vervolgens mee naar zijn vrouw, kinderen en de mensen op zijn werk. Hij wordt zachtaardiger, warmer en merkt dat hij zich meer richt op het welzijn van het grotere geheel. Hij vindt vervulling in zichzelf.

Het andere uiterste bestaat uit mannen die juist wel in contact staan met hun gevoelskant, maar moeite hebben om in hun mannelijke kracht te staan. Hier was ik er één van. De uitdaging in dit geval gaat over jezelf manifesteren in de buitenwereld, leiding durven nemen, assertief zijn, vastberadenheid, doorpakken wanneer het moeilijk wordt, etc.

Volwassenheid voor mij gaat over het integreren van beide kanten in jezelf, de yin en de yang. Balans ontstaat altijd door de omarming van de innerlijke tegenstellingen. Wanneer het conflict van binnen oplost maakt het plaats voor meer zelfacceptatie en gegronde kracht.

Benieuwd naar andere ideeën en ervaringen, mocht je daar in de comments iets over willen delen.